Xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp giáo viên: Đáp ứng mong mỏi của nhà giáo

Quyết định này được đánh giá là bước đi cần thiết, đáp ứng mong mỏi của đội ngũ nhà giáo, đồng thời góp phần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho giáo dục.

Thầy cô phấn khởi chờ cơ hội

Ngay khi thông tin được công bố, không khí phấn khởi lan tỏa ở nhiều cơ sở giáo dục. Từ giáo viên mầm non đến phổ thông, cán bộ quản lý đến thầy cô đã gắn bó hàng chục năm với nghề… đều bày tỏ sự ủng hộ đối với chủ trương của tỉnh khi giao quyền chủ động cho ngành Giáo dục tổ chức xét thăng hạng CDNN.

Gần 20 năm đứng lớp, cô Từ Thị Hiền - giáo viên Trường Mầm non Mai Phụ (xã Mai Phụ, Hà Tĩnh), không giấu được niềm vui khi biết địa phương chính thức tổ chức xét thăng hạng. Hoàn thành chương trình đại học từ năm 2016, cô Hiền chờ đợi cơ hội này suốt nhiều năm và đang làm hồ sơ đề xuất xét từ hạng III lên hạng II.

“Không riêng tôi mà nhiều giáo viên đều vui mừng. Có người đã học đại học từ lâu, năng lực và kinh nghiệm không thiếu nhưng chưa có điều kiện để được xét thăng hạng. Khi tỉnh ban hành chủ trương, chúng tôi chủ động chuẩn bị hồ sơ, chỉ mong việc xét được thực hiện công bằng, không khống chế cứng tỷ lệ để những giáo viên đủ tiêu chuẩn đều có cơ hội”, cô Hiền chia sẻ.

Theo cô Hiền, giáo viên mầm non – nghề có cường độ lao động cao, áp lực lớn thì việc thăng hạng không chỉ mang ý nghĩa ghi nhận về chuyên môn, mà còn tác động trực tiếp đến thu nhập, giúp giáo viên yên tâm gắn bó lâu dài với công việc chăm sóc, giáo dục trẻ.

Ở góc độ quản lý, bà Phan Thị Bảo - Hiệu trưởng Trường Mầm non Mai Phụ, cho biết phần lớn giáo viên của trường hiện đều đáp ứng tiêu chuẩn xét thăng hạng theo quy định. Nhà trường có 3 cán bộ quản lý và 20 giáo viên đã có bằng đại học từ 8 - 9 năm nay. Trước đây, để chuẩn hóa đội ngũ, các cấp, ngành và nhà trường đã động viên giáo viên vừa đi dạy vừa đi học nâng cao trình độ. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, sau khi hoàn thành chương trình đào tạo, mức lương và chế độ đãi ngộ của nhiều giáo viên chưa tương xứng với năng lực và sự cống hiến.

Ở cấp THPT, cô Trần Thị Thanh Nga - giáo viên Trường THPT Nghèn (xã Can Lộc, Hà Tĩnh), cũng không giấu được sự phấn khởi khi hay tin địa phương tổ chức xét thăng hạng CDNN. Cả hai vợ chồng cô đều là giáo viên, nhiều năm liền đạt thành tích cao trong giảng dạy và phong trào thi đua. Theo các tiêu chí do sở GD&ĐT ban hành, cô Thanh Nga thuộc nhóm 2 với nhiều năm đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp tỉnh, trong khi chồng cô thuộc nhóm 1 – Nhà giáo Ưu tú.

“Thời gian giữ hạng III của tôi đã đủ từ lâu, thậm chí nhiều lần được nâng lương trước hạn. Trước đây, không ít giáo viên đến khi nghỉ hưu vẫn dừng ở hạng cũ, dù thành tích không thiếu. Việc xét thăng hạng lần này mở ra cơ hội thực sự để những người có đóng góp được ghi nhận xứng đáng”, cô Nga chia sẻ.

Theo nhiều nhà quản lý và giáo viên, điều kiện xét thăng hạng CDNN đợt này nhìn chung không quá phức tạp. Tại Trường Tiểu học Phù Việt, có 46 cán bộ, giáo viên, trong đó 11 người đủ điều kiện xét từ hạng II lên hạng I và 14 giáo viên đề xuất từ hạng III lên hạng II. Nhà trường đã tổ chức cho giáo viên nghiên cứu kỹ văn bản, tự rà soát điều kiện, ai đủ tiêu chuẩn đều được đưa vào danh sách.

“Về thành tích, nhà trường có 10 giáo viên đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua; các tiêu chuẩn liên quan đã được xét, đánh giá từ trước nên quá trình triển khai khá thuận lợi. So với trước đây, điều kiện thăng hạng thông thoáng hơn; nhiều giáo viên đã chuẩn bị cơ bản về trình độ, năng lực tin học, ngoại ngữ, có bằng khen của UBND tỉnh, Chiến sĩ thi đua cấp tỉnh thuộc các nhóm quy định. Những yếu tố này tạo điều kiện thuận lợi để giáo viên đủ chuẩn tham gia xét thăng hạng trong đợt này”, bà Trần Thị Dung Huế – Hiệu trưởng Trường Tiểu học Phù Việt, cho biết.

“Vướng” chỉ tiêu, giáo viên vẫn có thể phải chờ

Bên cạnh niềm háo hức và sự kỳ vọng lớn, không ít cán bộ quản lý, giáo viên cũng bày tỏ những băn khoăn.

Theo thầy Phan Duy Diễn - Phó Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Đổng Chi, nhà trường hiện có hơn 30 giáo viên đủ điều kiện xét thăng hạng, chủ yếu từ hạng III lên hạng II, tập trung nhiều ở nhóm tiêu chí thứ 3. Thành tích của đội ngũ giáo viên đã được phân hóa khá rõ nên việc đánh giá chuyên môn không gặp nhiều khó khăn. Điều khiến các trường băn khoăn nhất là khả năng khống chế chỉ tiêu, tỷ lệ thăng hạng theo cơ cấu.

“Nếu cùng đủ điều kiện nhưng bị giới hạn số lượng, nhà trường sẽ khó xử khi phải lựa chọn. Điều này dễ ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của giáo viên và tinh thần đoàn kết nội bộ. Chúng tôi mong sở có hướng dẫn cụ thể, lượng hóa tiêu chí rõ ràng để việc xét chọn được minh bạch, khách quan”, thầy Diễn nhấn mạnh.

Cùng quan điểm, thầy Nguyễn Viết Hải - giáo viên môn Công nghệ, Trường THPT Nghèn, cho rằng thông tin địa phương tổ chức xét thăng hạng CDNN mang lại niềm vui và kỳ vọng lớn cho bản thân thầy và nhiều đồng nghiệp. Với hơn 20 năm gắn bó với nghề, thầy coi đây là dịp để quá trình cống hiến được ghi nhận đầy đủ hơn, đồng thời góp phần cải thiện thu nhập, tạo thêm động lực để yên tâm công tác lâu dài.

Tuy nhiên, theo những thông tin ban đầu, việc xét thăng hạng sẽ được thực hiện chặt chẽ và tuân thủ tỷ lệ theo quy định, trong đó tỷ lệ giáo viên xét từ hạng III lên hạng II không vượt quá 50% tổng số giáo viên của mỗi trường; tỷ lệ từ hạng II lên hạng I không vượt quá 10%.

“Thực tế ở nhiều đơn vị, trong đó có trường tôi, số giáo viên đủ điều kiện khá đông. Nếu áp dụng khống chế tỷ lệ, sẽ có không ít thầy cô dù đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn nhưng chưa thể được xét trong đợt này”, thầy Hải bày tỏ. Riêng tại Trường THPT Can Lộc, hiện có hơn 90 giáo viên giữ hạng II, nên áp lực về chỉ tiêu là điều có thể thấy trước.

Theo thầy Hải, giáo viên một số môn học như Giáo dục công dân, Công nghệ thường gặp nhiều khó khăn hơn trong việc đạt các danh hiệu thi đua cao. Bản thân thầy có trình độ thạc sĩ, là Chiến sĩ thi đua cơ sở, có sáng kiến kinh nghiệm cấp ngành và học sinh đạt giải tại Cuộc thi Sáng tạo khoa học kỹ thuật cấp tỉnh. Tuy nhiên, nếu khống chế tỷ lệ, thầy Hải vẫn khó nằm trong nhóm được xét thăng hạng lần này.

“Đây là chủ trương mà giáo viên đã mong chờ từ lâu. Khi cơ hội đang đến gần, chúng tôi mong UBND tỉnh và sở GD&ĐT sớm có hướng dẫn cụ thể, phù hợp với thực tiễn, để giáo viên đủ điều kiện có thêm cơ hội được xét thăng hạng và yên tâm tiếp tục cống hiến cho ngành”, thầy Hải chia sẻ.

Bảo đảm quyền lợi chính đáng

Đại diện Sở GD&ĐT Hà Tĩnh cho biết nhu cầu thăng hạng CDNN của đội ngũ giáo viên trên địa bàn tỉnh đang ngày càng trở nên bức thiết, không chỉ vì quyền lợi chính đáng của nhà giáo, mà còn xuất phát từ yêu cầu sắp xếp, chuẩn hóa đội ngũ theo các quy định mới.

Trong những năm qua, theo phân cấp hiện hành, việc tham mưu thăng hạng đối với giáo viên mầm non, tiểu học và THCS do UBND cấp huyện thực hiện, trong khi giáo viên THPT thuộc thẩm quyền tham mưu của sở GD&ĐT.

Những năm qua, Hà Tĩnh đã nỗ lực tổ chức các đợt thăng, chuyển hạng. Theo đó, năm 2021, tỉnh tổ chức kỳ thi thăng hạng giáo viên THPT từ hạng III lên hạng II, với 321 giáo viên đủ điều kiện dự thi và 100% được thăng hạng. Cùng năm, 2.231 giáo viên mầm non được bổ nhiệm từ hạng IV lên hạng III; 1.207 giáo viên tiểu học được chuyển từ hạng IV sang hạng III, qua đó từng bước tháo gỡ “điểm nghẽn” về chuẩn chức danh.

Đến tháng 6/2023, thực hiện Thông tư số 08/2023/TT-BGDĐT, sở Nội vụ hướng dẫn các địa phương bổ nhiệm và xếp lương theo hạng mới; kết quả có 3.129 giáo viên tiểu học và 3.661 giáo viên THCS hạng II được chuyển từ thang lương A1 lên A2.1, tương đương ngạch chuyên viên chính, tạo thêm động lực cho đội ngũ giáo viên trong bối cảnh yêu cầu nghề nghiệp ngày càng cao.

Tuy nhiên, từ cuối năm 2023, tiến trình thăng hạng bắt đầu chững lại. Khi sở GD&ĐT đang xây dựng đề án thăng hạng thì Chính phủ ban hành Nghị định số 85/2023/NĐ-CP, quy định các đề án phê duyệt sau ngày 7/12/2023 phải chờ Bộ quản lý CDNN ban hành tiêu chuẩn, điều kiện mới.

Phải đến cuối tháng 10/2024, Thông tư số 13/2024/TT-BGDĐT mới được ban hành, khiến một thời gian dài việc thăng hạng không thể triển khai.

Trên cơ sở quy định mới, Sở GD&ĐT Hà Tĩnh đã xây dựng dự thảo Đề án xét thăng hạng giáo viên THPT năm 2025, với dự kiến 1.202 chỉ tiêu từ hạng III lên hạng II và 293 chỉ tiêu từ hạng II lên hạng I, song chưa thể thực hiện do chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Hiện nay, theo chỉ đạo của Bộ GD&ĐT và UBND tỉnh, sở GD&ĐT phối hợp sở Nội vụ rà soát nhu cầu, khảo sát thực trạng đội ngũ, đề xuất ủy quyền xây dựng và phê duyệt đề án, hướng tới tổ chức xét thăng hạng trong quý I/2026. Dù vậy, do cơ cấu CDNN quy định tỷ lệ giáo viên hạng I tối đa 10%, hạng II tối đa 50%, nên sẽ còn không ít giáo viên đủ năng lực, thành tích nhưng phải tiếp tục chờ đợi.

“Sở GD&ĐT đang yêu cầu các trường học nhanh chóng rà soát, nắm bắt nhu cầu thăng hạng của giáo viên. Trên cơ sở đó, các trường kịp thời lập danh sách và hướng dẫn thầy cô chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cần thiết nhằm đảm bảo quyền lợi chính đáng. Sở GD&ĐT đang hoàn thiện đề án, trình UBND tỉnh phê duyệt chỉ tiêu để tổ chức xét thăng hạng cho viên chức trong thời gian tới”, ông Lê Hoài Nam – Trưởng phòng Tổ chức Sở GD&ĐT Hà Tĩnh, cho biết.