Mở rộng thị trường, nâng tầm thương hiệu sâm Ngọc Linh giúp giảm nghèo

Sâm Ngọc Linh không chỉ là dược liệu quý mà là loại cây then chốt giúp đồng bào vùng Trà My (TP Đà Nẵng) phát triển kinh tế và giảm nghèo bền vững.

Phiên chợ sâm Ngọc Linh. (Ảnh: Q.Phú)

Lễ hội sâm thu hút du khách, lan tỏa giá trị “quốc bảo”

Những năm gần đây, tỉnh Quảng Nam (cũ) nay thuộc TP Đà Nẵng, triển khai nhiều hoạt động quảng bá, xúc tiến thương mại cho sâm Ngọc Linh, sản phẩm được xem là “quốc bảo” của Việt Nam.

Từ các hội chợ trong nước, chương trình giới thiệu sản phẩm đến những phiên chợ vùng sâm, công tác xúc tiến đã giúp lan tỏa giá trị và nâng cao sức tiêu thụ của sâm Ngọc Linh trên thị trường.

Đặc biệt, từ 1 đến 3/8/2025, Lễ hội Sâm Ngọc Linh lần thứ VII được tổ chức tại xã Nam Trà My, với sự tham gia của các xã Trà Linh, Trà Tập, Trà Leng và Trà Vân. Lễ hội quy tụ nhiều hoạt động mang đậm bản sắc vùng sâm như nghi lễ cúng Thần Sâm, rước biểu tượng Sâm Ngọc Linh nét văn hóa độc đáo của người Xơ Đăng; hội thi sâm; chương trình nghệ thuật “Hồn Ngọc Linh - Khúc ca từ đỉnh sương mờ”; và tour du lịch “Huyền thoại Sâm Ngọc Linh” kết nối vùng trồng sâm của Đà Nẵng và Quảng Ngãi.

Điểm nhấn đáng chú ý của lễ hội là Phiên chợ Sâm Ngọc Linh và Dược liệu miền núi, nơi quy tụ 30 doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh sâm và dược liệu với 18 gian hàng trưng bày sản phẩm OCOP, quế Trà My và các sản phẩm đặc trưng của vùng.

Theo ông Trần Văn Mẫn, Chủ tịch UBND xã Nam Trà My, chỉ trong 3 ngày, phiên chợ thu hút hơn 2.000 lượt khách tham quan, mua sắm, mang lại doanh thu trên 5,25 tỷ đồng, trong đó doanh thu từ sâm Ngọc Linh chiếm trên 95%.

Trong khuôn khổ lễ hội, UBND xã Trà Linh trao tặng hơn 7.000 cây giống sâm Ngọc Linh 1 năm tuổi, tổng trị giá trên 1,4 tỷ đồng cho 33 hộ nghèo thuộc xã Trà Linh và các xã lân cận. Mỗi hộ được nhận 200 cây giống sâm.

Đây là kết quả vận động từ 24 doanh nghiệp và hộ trồng sâm trên địa bàn. Đồng thời, xã cũng tổ chức hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc sâm Ngọc Linh dựa trên kinh nghiệm canh tác truyền thống của đồng bào Xê Đăng.

Nhận được giống cây sâm Ngọc Linh từ UBND xã Trà Linh, anh Hồ Văn Thống (trú thôn 3, xã Trà Leng) không giấu nổi xúc động. Anh chia sẻ: "Tôi sẽ cố gắng chăm sóc thật tốt để mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất cho gia đình, góp phần cải thiện cuộc sống và vươn lên thoát nghèo. Đây không chỉ là một giống cây trồng, mà còn là niềm hy vọng mở ra tương lai tươi sáng hơn cho gia đình tôi và cộng đồng nơi đây".

Đẩy mạnh quảng bá, khẳng định thương hiệu sâm vùng Trà My

Nhiều năm tham gia các hội chợ và chương trình xúc tiến thương mại, chị Hồ Thị Mười, chủ cơ sở kinh doanh Mười Cường (xã Nam Trà My), cho biết, nhờ tham gia các phiên chợ sâm, cơ sở có cơ hội quảng bá sản phẩm, tiếp cận khách hàng mới và tăng doanh thu rõ rệt.

"Đây thực sự là cơ hội để người trồng sâm khẳng định vị thế sản phẩm của mình”, chị Mười nói.

Tuy nhiên, theo chị Mười, các hoạt động quảng bá hiện vẫn chủ yếu tập trung tại địa phương, phạm vi còn hẹp. Nhiều hộ dân mong muốn được hỗ trợ thêm để mang sản phẩm sâm Ngọc Linh tham gia các hội chợ lớn, vươn ra thị trường trong và ngoài nước, góp phần đưa thương hiệu sâm Trà My (Đà Nẵng) đến với nhiều người tiêu dùng hơn.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Nam (cũ), tính đến tháng 5/2025, tổng diện tích có khả năng trồng sâm Ngọc Linh trên địa bàn (nay thuộc thành phố Đà Nẵng) đạt 15.567ha, trong đó diện tích trồng thực tế khoảng 1.500ha tại các xã Trà Linh, Nam Trà My, Trà Tập, Trà Vân và Trà Leng.

Xã Trà Linh, vùng lõi của dãy Ngọc Linh, hiện có hơn 7.000 dân, trong đó hầu hết là người Xơ Đăng. Với khí hậu, thổ nhưỡng đặc trưng, nơi đây được đánh giá là một trong những vùng sâm lớn nhất cả nước, có diện tích quy hoạch dược liệu hơn 8.400ha, trong đó hơn 7.300ha là rừng tự nhiên - môi trường lý tưởng cho sự phát triển của sâm Ngọc Linh.

Chia sẻ của ông Trần Ngọc Hiên, Phó Chủ tịch UBND xã Trà Linh: “Chúng tôi định hướng đưa Trà Linh trở thành "thủ phủ sâm Ngọc Linh" của khu vực. Song song với việc quy hoạch và phát triển vùng trồng, xã đặc biệt chú trọng đến hoạt động quảng bá, xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường tiêu thụ để từng bước xây dựng thương hiệu quốc gia cho sâm Ngọc Linh”.

Quảng bá, giới thiệu sản phẩm sâm Ngọc Linh tại chương trình xúc tiến thương mại, xuất nhập khẩu khu vực miền Trung. (Ảnh: Q.Phú)

Sâm Ngọc Linh không chỉ là sản phẩm kinh tế chủ lực mà còn gắn liền với sinh kế, văn hóa và niềm tự hào của người dân vùng Trà My. Việc đẩy mạnh các chương trình xúc tiến thương mại, kết hợp phát triển du lịch và xây dựng thương hiệu đang mở ra hướng đi bền vững cho “cây quốc bảo” này.

Với sự vào cuộc của chính quyền cùng nỗ lực của người dân, sâm Ngọc Linh hứa hẹn trở thành biểu tượng phát triển xanh, góp phần giảm nghèo bền vững và khẳng định vị thế vùng sâm Đà Nẵng trên bản đồ dược liệu Việt Nam.

Theo Quyết định 463/QĐ-TTg ngày 28/2/2025 của Thủ tướng phê duyệt Đề án “Phát triển và hình thành trung tâm công nghiệp dược liệu tại tỉnh Quảng Nam (cũ) với sâm Ngọc Linh là cây chủ lực”, 1 trong 6 nhóm nhiệm vụ, giải pháp để thực hiện đề án là thực hiện hiệu quả công tác thông tin, tuyên truyền, quảng bá.

Địa phương tăng cường thực hiện các hoạt động quảng bá, xúc tiến thương mại trong và ngoài nước với các hình thức phù hợp; hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện hoạt động quảng bá xúc tiến đầu tư thương mại các sản phẩm từ dược liệu;

Quảng bá sản phẩm và tiêu thụ sản phẩm từ dược liệu gắn kết với quảng bá, xúc tiến du lịch; phát triển thương hiệu của các loại dược liệu.