Kiến nghị bỏ thuế giá trị gia tăng đối với điện chưa phù hợp quy định pháp luật

Cử tri tỉnh Lâm Đồng vừa có kiến nghị gửi Bộ Tài chính, đề xuất Chính phủ nghiên cứu bỏ thuế GTGT đối với giá điện và xây dựng cơ chế một giá điện nhằm đảm bảo công bằng cho người sử dụng, đồng thời xóa bỏ tính độc quyền trong ngành điện.

Phản hồi nội dung này, Bộ Tài chính cho biết, Luật Thuế GTGT hiện hành quy định mặt hàng điện thuộc đối tượng chịu thuế suất 10%. Luật cũng quy định ba mức thuế suất GTGT là 0%, 5% và 10%. Trong đó, mức 0% áp dụng cho hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu; mức 5% áp dụng cho hàng hóa, dịch vụ thiết yếu cho đời sống và hàng hóa, dịch vụ là đầu vào phục vụ sản xuất nông nghiệp; còn mức 10% là thuế suất phổ thông áp dụng cho các hàng hóa, dịch vụ thông thường khác.

Bộ Tài chính khẳng định, việc đề xuất bỏ thuế GTGT đối với giá điện là chưa phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành, bởi Luật Thuế GTGT không có quy định về miễn, giảm thuế cho các hàng hóa, dịch vụ cụ thể.

Đối với kiến nghị về việc áp dụng cơ chế một giá điện để đảm bảo công bằng, Bộ Tài chính cho biết đã xin ý kiến cơ quan quản lý nhà nước và nhận được phản hồi của Bộ Công Thương tại Công văn số 7210/BCT-KHTC.

Theo Bộ Công Thương, điện năng là một loại hàng hóa đặc biệt bởi quá trình sản xuất và tiêu dùng diễn ra đồng thời, trong khi việc lưu trữ điện năng lại rất tốn kém. Trong quá trình vận hành hệ thống điện, ngành điện luôn ưu tiên huy động các nhà máy có chi phí sản xuất thấp trước, sau đó mới đến các nhà máy có chi phí cao hơn, nhằm đáp ứng đủ nhu cầu tiêu thụ điện của khách hàng.

Với đặc thù này, nhiều quốc gia trên thế giới, kể cả các nước phát triển như Nhật Bản, Hàn Quốc hay các nước trong khu vực, đều áp dụng cơ chế giá điện bậc thang, trong đó giá điện ở các bậc cao hơn tăng dần theo lượng điện tiêu thụ. Cách làm này nhằm khuyến khích người dân sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả và bảo đảm công bằng giữa các nhóm người dùng. Thực tế áp dụng tại Việt Nam trong những năm qua cho thấy, việc thực hiện cơ chế giá bán điện sinh hoạt theo các bậc thang tuy đơn giản trong cách tính toán và quản lý, nhưng vẫn đạt được mục tiêu khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả.

Bộ Tài chính cũng dẫn quy định tại Luật Điện lực, theo đó giá bán lẻ điện được xác định chi tiết cho từng nhóm khách hàng sử dụng điện phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội từng thời kỳ và cấp độ của thị trường điện cạnh tranh. Các nhóm khách hàng bao gồm sản xuất, kinh doanh, hành chính sự nghiệp và sinh hoạt. Giá bán lẻ điện theo thời gian sử dụng trong ngày được áp dụng đối với những khách hàng đủ điều kiện, gồm giá điện giờ cao điểm, thấp điểm và giờ bình thường. Đối với nhóm khách hàng sinh hoạt, hiện nay đang áp dụng cơ chế giá bán lẻ điện bậc thang tăng dần đối với những trường hợp chưa đủ điều kiện tham gia hoặc không tham gia mua bán điện trên thị trường điện cạnh tranh.

Theo Bộ Tài chính, các quy định này được xây dựng nhằm mục tiêu thúc đẩy việc sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả.