VAMC sắp được trao thêm quyền và trách nhiệm xử lý nợ xấu

NHNN đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Nghị định về thành lập, tổ chức và hoạt động của VAMC.

Đồng thời lấy ý kiến cho dự thảo Thông tư quy định về hoạt động mua, bán và xử lý nợ xấu của VAMC nhằm thay thế Thông tư số 19/2013/TT-NHNN quy định về việc mua, bán và xử lý nợ xấu của VAMC đã được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư số 14/2015/TT-NHNN, Thông tư số 08/2016/TT-NHNN, Thông tư số 09/2017/TT-NHNN, Thông tư số 32/2019/TT-NHNN và Thông tư số 03/2024/TT-NHNN.

Trong đó, theo quy định tại các dự thảo, để VAMC mua nợ xấu bằng trái phiếu đặc biệt, khoản nợ đó phải đáp ứng nhiều điều kiện như: đang hạch toán nội bảng, có tài sản bảo đảm hợp pháp, khách hàng vay còn tồn tại và đạt giá trị tối thiểu theo quy định.

Đồng thời, dự thảo Thông tư và dự thảo Nghị định nêu rõ: Thống đốc NHNN quyết định việc VAMC không đáp ứng đầy đủ các điều kiện quy định tại khoản 1. Điều này nhằm bảo đảm an toàn hoạt động của tổ chức tín dụng Việt Nam và xử lý nhanh nợ xấu.

Như vậy, dự thảo Thông tư đã sửa đổi thẩm quyền so với trước đây, khi Thông tư cũ yêu cầu NHNN trình Thủ tướng Chính phủ quyết định, nhằm phù hợp với quy định tại dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 53/2013/NĐ-CP ngày 18/5/2013 của Chính phủ về thành lập, tổ chức và hoạt động của VAMC.

Việc đề xuất mua nợ xấu không đủ điều kiện thường xuất phát từ nhu cầu xử lý nợ tại các tổ chức tín dụng yếu kém, gặp khó khăn, do các đơn vị trong NHNN (như Cục Quản lý, giám sát tổ chức tín dụng) đề xuất, không phải từ VAMC, nhằm đảm bảo an toàn hoạt động và đẩy nhanh xử lý nợ xấu.

Bên cạnh đó, dự thảo Thông tư cũng đưa ra nhiều quy định nhằm tăng tính tự chủ cho VAMC trong hoạt động mua bán nợ.

Cụ thể, hiện nay Thông tư số 19/2013/TT-NHNN yêu cầu VAMC phải lập và trình NHNN phê duyệt "Phương án phát hành trái phiếu đặc biệt" và "Phương án mua nợ theo giá trị thị trường" hàng năm.

Tại dự thảo Thông tư thay thế dự kiến sẽ được bãi bỏ các quy định này. Đồng thời, các Điều 12, 13, 24, 25 của Thông tư số 19/2013/TT-NHNN liên quan đến các phương án này và thủ tục phê duyệt được đề xuất hủy bỏ trong dự thảo mới.

Thay vào đó, dự thảo Thông tư mới quy định VAMC sẽ quyết định việc mua nợ xấu căn cứ vào các điều kiện cụ thể của khoản nợ, "kế hoạch kinh doanh" và năng lực của công ty, cũng như tình hình thị trường.

Việc VAMC phát hành trái phiếu, trái phiếu đặc biệt để thanh toán cho tổ chức bán nợ sẽ căn cứ vào nhu cầu thực tế và kế hoạch kinh doanh của công ty.

Lý do được nêu trong bảng so sánh của NHNN cho việc hủy bỏ các quy định về phê duyệt phương án chi tiết là do Nghị định thay thế Nghị định số 53/2013/NĐ-CP đã không còn quy định NHNN phải chấp thuận các phương án này, đồng thời nhằm thực hiện chủ trương cắt giảm thủ tục hành chính.

Nhng đề xuất nêu trên được kỳ vọng sẽ giúp VAMC chủ động và linh hoạt hơn trong việc triển khai các hoạt động mua, bán và xử lý nợ xấu theo kế hoạch kinh doanh.