Đề xuất Thống đốc sẽ quyết định khoản vay đặc biệt không lãi suất
Nội dung này được đề cập tại Nghị quyết 05 của Chính phủ tại phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 12/2023 ngày 5/1.
Chính phủ cơ bản thống nhất với các nội dung giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) như đề xuất của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tại Tờ trình số 166 ngày 21/12/2023.
Các nội dung giải trình, tiếp thu, chỉnh lý cần được phân tích sâu, thuyết phục, nêu rõ cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn của sự cần thiết ban hành các quy định tại dự thảo luật, tháo gỡ được các khó khăn, vướng mắc trong hoạt động thực tiễn của các tổ chức tín dụng, ngăn chặn tình trạng sở hữu chéo, lợi dụng chính sách của Nhà nước để tham nhũng, tiêu cực, thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật khác; bảo đảm an ninh tiền tệ, lợi ích của quốc gia, lợi ích dân tộc, quyền và lợi ích hợp pháp của các cá nhân, tổ chức liên quan.
Đồng thời, tăng cường vai trò quản lý Nhà nước của NHNN, nhiệm vụ, quyền hạn của Thống đốc NHNN trong việc kiểm soát hoạt động của các tổ chức tín dụng nhằm bảo đảm công tác quản lý Nhà nước, bảo đảm an ninh tiền tệ. Quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của Ban kiểm soát trong các tổ chức tín dụng, bảo đảm tính độc lập, tự chịu trách nhiệm trước pháp luật của Ban kiểm soát khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định.
Đối với các vấn đề cụ thể được nêu tại Tờ trình số 166 của NHNN, Chính phủ cơ bản thống nhất với đề xuất của NHNN. NHNN rà soát kỹ lưỡng để bảo đảm đồng bộ, thống nhất, hiệu lực, hiệu quả, khả thi, có công cụ kiểm soát chặt chẽ hoạt động của ngân hàng, phòng ngừa rủi ro và bảo đảm an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng, an ninh tài chính tiền tệ quốc gia, nhất là về các nội dung về điều kiện, tiêu chí can thiệp sớm; cơ chế hỗ trợ áp dụng đối với tổ chức tín dụng can thiệp sớm; kiểm soát đặc biệt; các trường hợp cho vay đặc biệt; việc cho vay đặc biệt không có tài sản bảo đảm; xử lý tài sản bảo đảm là dự án bất động sản…
Về thẩm quyền quy định phân loại nhóm nợ, xử lý rủi ro và thẩm quyền quyết định khoản vay đặc biệt có lãi suất 0%/năm, quy định tại dự thảo luật về thẩm quyền của Thống đốc NHNN quyết định những nội dung này do đây là vấn đề chuyên ngành, thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của NHNN.
Về thẩm quyền quyết định giới hạn cấp tín dụng, NHNN nghiên cứu, quy định trong dự thảo luật theo hướng bảo đảm sự linh hoạt của Chính phủ trong quản lý, điều hành hoạt động cấp tín dụng; quy định nguyên tắc trong dự thảo luật, lộ trình cụ thể thực hiện theo quy định của Chính phủ.
Trước đó, Ngân hàng Nhà nước đưa ra lộ trình giảm giới hạn cho vay với một và một nhóm khách hàng tới năm 2028. Cụ thể, giảm dần giới hạn cấp tín dụng xuống 10% vốn tự có đối với một khách hàng và 15% vốn tự có đối với khách hàng và người có liên quan trong 5 năm. Tỷ lệ này ở các tổ chức tín dụng phi ngân hàng lần lượt là 15% và 25%.
Quy định này nhằm hạn chế tình trạng tập trung vốn vào nhóm doanh nghiệp sân sau trong khi nhu cầu chính đáng của người dân và doanh nghiệp khác lại không được đáp ứng.
Bên cạnh đó, các thành viên Chính phủ cũng đề xuất Ngân hàng Nhà nước tiếp thu đầy đủ, bảo đảm quy định về xử lý tài sản bảo đảm là dự án bất động sản khả thi, thuận lợi cho việc huy động vốn của doanh nghiệp và hoạt động tín dụng của các ngân hàng.
Chính phủ giao Ngân hàng Nhà nước tiếp tục nghiên cứu dự thảo Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi). Các nội dung giải trình cần được phân tích sâu, thuyết phục, tháo gỡ được khó khăn trong hoạt động thực tiễn của các tổ chức tín dụng cũng như ngăn chặn tình trạng sở hữu chéo, lợi dụng chính sách để tham nhũng, tiêu cực, bảo đảm an ninh tiền tệ...
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chỉ đạo việc chỉnh lý, hoàn thiện dự án Luật này. Bên cạnh đó. Thống đốc Ngân hàng Nhà nước thừa ủy quyền Thủ tướng, thay mặt Chính phủ ký văn bản ý kiến của Chính phủ, gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội.