“Việt Nam tự hào đóng góp quan trọng vào kho tàng văn hoá của nhân loại”

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc dự và phát biểu tại buổi lễ. Cùng dự lễ có Bí thư Trung ương Đảng Đỗ Văn Chiến, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam. Cùng dự còn có Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, lãnh đạo một số bộ, ngành, lãnh đạo 11 tỉnh có di sản Then.

Về phía các vị khách quốc tế có ông Christian Manhart, Trưởng Đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam và Đại sứ, Trưởng đại diện một số nước và các tổ chức quốc tế tại Việt Nam. 

Then là một thực hành nghi lễ không thể thiếu trong đời sống tâm linh của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam, phản ánh các quan niệm về con người, thế giới tự nhiên và vũ trụ. Tại buổi lễ, ông Christian Manhart, Trưởng Đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam trao Bằng ghi danh “Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam” vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại cho lãnh đạo Bộ văn hóa, Thể thao và Du lịch. Tiếp đó, Bằng ghi danh được trao lại cho đại diện 11 tỉnh có di sản thực hành Then. 

Ông Christian Manhart cho rằng, trong bối cảnh thế giới có nhiều thách thức, thực hành Then là rất đáng bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị. Then giúp tăng cường giao tiếp và gắn kết giữa các cá nhân và cộng đồng, giúp con người vượt qua khó khăn vướng mắc, giúp giáo dục đạo đức con người, lối sống nhân văn và gìn giữ nét văn hóa tốt đẹp của ba dân tộc Tày, Thái, Nùng, như tôn trọng thiên nhiên, sống chung thực, có hiếu với cha mẹ, biết yêu thương, giúp đỡ mọi người, chăm chỉ làm việc… 

Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, hát Then là một loại hình diễn xướng dân gian, tích hợp nhiều loại hình nghệ thuật từ văn học, âm nhạc, múa, tới hội họa và trình diễn... Điểm đặc sắc của Then là ngôn ngữ ẩn chứa chiều sâu văn hóa. Nội dung các khúc hát then đều toát lên tư tưởng nhân văn sâu sắc, chứa đựng tình yêu thiên nhiên, tình yêu đôi lứa, nghĩa vợ chồng, răn dạy đạo lý làm người, ca ngợi làng bản, quê hương...  Âm thanh đàn Tính- Nhạc cụ chính được sử dụng trong hát Then mượt mà, rạo rực, tạo nên hồn dân ca, dân vũ đặc sắc. Với những giá trị nghệ thuật độc đáo của mình, Then đã góp phần hun đúc tâm hồn, tình cảm và ý chí, khát vọng vươn lên, xây đắp cuộc sống ấm no, hạnh phúc của đồng bào các dân tộc Tày, Nùng, Thái, được trao truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. 

Theo Chủ tịch nước, việc ghi danh “Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam” chính là thương hiệu quốc gia mà thế giới dành cho nước ta và qua đó góp phần giới thiệu với bạn bè quốc tế về những di sản văn hóa đặc sắc của Việt Nam.  Cùng với niềm tự hào, Chủ tịch nước đề nghị các bộ, ngành, địa phương và nhất là 11 địa phương có di sản Then giúp đồng bào dân tộc Tày, Nùng, Thái gìn giữ và bảo tồn, không chỉ đối với các bậc tiền nhân, với tổ tiên người Việt, mà còn trước cộng đồng quốc tế, với nền văn minh nhân loại. 

Theo đó, cần phát huy cộng đồng người Tày, Nùng, Thái - những chủ thể di sản văn hóa và là người thực hành, trao truyền loại hình di sản đặc sắc này để Then luôn toả sáng xứng đáng với một đất nước anh hùng, giàu truyền thống văn hóa và ngàn năm văn hiến, qua đó giới thiệu với thế giới biết và hiểu sâu hơn về đất nước, con người Việt Nam giàu bản sắc. Chủ tịch nước cũng đề nghị các địa phương quan tâm đầu tư và tạo điều kiện thuận lợi để các nghệ nhân Then truyền dạy về thực hành Then trong cộng đồng; tiếp tục sưu tâm, lưu giữ, xuất bản tư liệu Then cổ; chú ý đến tính đa dạng trong tổng thể của Then ở mỗi dân tộc và mỗi địa phương trong quá trình bảo tồn và phát triển; không để tình trạng lợi dụng thực hành Then, làm biến tướng để trục lợi. 

Nhân dịp này, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ trân trọng cảm ơn UNESCO, các tổ chức quốc tế, các quốc gia bè bạn đã dành cho Việt Nam sự hợp tác, sự giúp đỡ quý báu trong phát triển kinh tế - xã hội, trong bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa; và đặc biệt là ủng hộ, vinh danh di sản rất đặc sắc này của Việt Nam, của nhân loại. Với 8 di sản văn hoá vật thể và 14 di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại tại Việt Nam đã được UNESCO công nhận, chúng ta tự hào là một trong những quốc gia có đóng góp quan trọng vào kho tàng văn hoá của nhân loại. 

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cũng ghi nhận và biểu dương tỉnh Tuyên Quang đã duy trì tổ chức Lễ hội Thành Tuyên - một Lễ hội đặc sắc, riêng có, do chính nhân dân Tuyên Quang khởi xướng, duy trì và phát triển từ nhiều năm nay, được sách Kỷ lục Guiness Việt Nam công nhận là “Lễ hội có nhiều mô hình đèn lớn nhất Việt Nam”. Chủ tịch nước đề nghị tỉnh tiếp tục nghiên cứu, phát triển Lễ hội Thành Tuyên ngày càng đặc sắc, thu hút sự quan tâm của nhiều du khách trong và ngoài nước, trở thành thương hiệu quốc gia và quốc tế. 

Tại buổi lễ, các nghệ sĩ đã trình diễn chương trình nghệ thuật đặc sắc với chủ đề: Điệu hát Then còn mãi với 6 trường đoạn: Truyền thuyết về Then và cây đàn Tính; Sống cùng Then, chết theo Then về trời; thực hành Then tại Lạng Sơn: Vượt Biển; Thực hành Then tại Điện Biên: Hành trình lên Mường Trời; Thực hành Then Cao Bằng và Trường đoạn 6 là Tình Then còn mãi./.