Mô hình DAMO GRAPE, do Bệnh viện Ung thư Chiết Giang và Học viện DAMO của Alibaba đồng phát triển tại tỉnh Chiết Giang (miền đông Trung Quốc), đã được thử nghiệm trên hơn 70.000 bệnh nhân và cho thấy kết quả đầy hứa hẹn.
Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature Medicine.
“Đây là một phát hiện thú vị vì một công cụ như vậy có thể giúp xác định nhiều bệnh nhân ung thư dạ dày ở giai đoạn sớm hơn trong tương lai,” một phản biện của tạp chí nhận xét.
Triển vọng chẩn đoán sớm
Theo ông Cheng Xiangdong, Bí thư Đảng ủy Bệnh viện Ung thư Chiết Giang, mỗi năm Trung Quốc ghi nhận khoảng 260.000 ca tử vong vì ung thư dạ dày. Việc phát hiện bệnh sớm có thể nâng tỷ lệ sống sót sau 5 năm từ dưới 30% lên trên 90%.
Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân né tránh nội soi vì tính xâm lấn, trong khi chất lượng sàng lọc tại các bệnh viện còn chưa đồng đều.
Bà Zhang Ling, đồng tác giả và là chuyên gia cao cấp về thuật toán tại Học viện DAMO, cho biết chụp CT không cản quang là phương pháp kiểm tra phổ biến, không xâm lấn, tiết kiệm chi phí và hiệu quả cho các đợt khám sức khỏe tổng quát và ngoại trú.
Mặc dù vậy, theo truyền thống, phương pháp này được coi là không phù hợp để kiểm tra các cơ quan rỗng như dạ dày.
Nhóm nghiên cứu đã thách thức quan niệm truyền thống này bằng cách xây dựng bộ dữ liệu đa trung tâm lớn nhất thế giới về hình ảnh CT không cản quang vùng dạ dày, vượt qua các khó khăn như hình dạng thay đổi của dạ dày, sự can thiệp của nội dung bên trong và các tế bào ung thư giai đoạn sớm giới hạn ở lớp niêm mạc.
“Mô hình đạt độ nhạy 85,1% và độ đặc hiệu 96,8%, vượt trội hơn các bác sĩ X-quang lần lượt 21,8% và 14%” - bà Zhang cho biết - “Đây đánh dấu lần đầu tiên CT không cản quang có thể phát hiện ung thư dạ dày giai đoạn sớm.”
Phát hiện sớm nhiều ca chưa có triệu chứng
Tại 2 bệnh viện khu vực, mô hình này đã phát hiện ung thư ở 17,7% và 24,5% số bệnh nhân thuộc nhóm nguy cơ cao, gồm những người chưa có triệu chứng.
Bác sĩ Hu Can, tác giả chính của nghiên cứu và là phẫu thuật viên chuyên khoa dạ dày tại Bệnh viện Ung thư Chiết Giang, cho rằng mô hình DAMO GRAPE có thể lấp đầy khoảng trống trong việc phát hiện cơ hội ung thư dạ dày giai đoạn sớm qua các lần chụp ảnh.
Trong quá trình nghiên cứu, nhóm đã xem lại ảnh CT cũ của 11 bệnh nhân sau khi được chẩn đoán ung thư dạ dày và phát hiện mô hình AI có thể phát hiện bất thường từ 2 đến 10 tháng trước thời điểm chẩn đoán.
Một trường hợp đáng chú ý là bệnh nhân nữ 45 tuổi được chẩn đoán ung thư dạ dày giai đoạn muộn. AI đã phát hiện dấu hiệu ung thư khi phân tích lại ảnh CT cô từng chụp cách đó 6 tháng vì một bệnh lý khác.
Ông Cheng cho biết, mô hình AI này đã được triển khai tại một số khu vực có nguy cơ cao về ung thư dạ dày tại Trung Quốc, với kế hoạch mở rộng ứng dụng cả trong và ngoài nước.
In bài viết
