Nguyễn Hồng Vinh và những vần thơ... thành nhạc vút “Bên trời”
Một hồn thơ trẻ trung và sâu sắc. Đó là những gì ta có thể hình dung về thi sĩ Nguyễn Hồng Vinh.
Trẻ trung là bởi trong thơ ông lúc nào cũng có hình ảnh của đôi lứa, của tình yêu, của những hồi tưởng về thời hoa niên đầy mơ mộng. Có nghĩa là, người thơ dù ở tuổi nào thì những ký ức tuổi trẻ không bao giờ phai mờ. Tất cả vẫn sống động như cô gái mang tên Thanh Trà - gắn với một loại quả ngọt mát mà tuổi hoa niên ngồi đọc sách dưới bóng cây, với mái tóc bay bay, đôi mắt bồ câu xa xăm.
Để rồi “Năm châu anh trải bao miền” vẫn “Đời người gắn một dòng sông”, hình ảnh người con gái năm xưa bên xứ sở thanh trà. Năm tháng có đi qua, trí nhớ có lụi tàn thì những gì trong trẻo nhất, ngọt ngào nhất chính là tuổi trẻ vẫn sẽ đọng lại mãi. Có lẽ vì thế mà ta có thể lí giải tại sao lúc nào Nguyễn Hồng Vinh cũng sẵn sàng thơ, thường trực thơ đến như vậy.
Chùm thơ chúng ta đang được thưởng thức dưới đây là chắt lọc lại từ nhiều năm tháng cầm bút sáng tác của nhà thơ. Ở mỗi năm, mỗi giai đoạn đời người, miền hồi tưởng, miền thương yêu ấy lại càng đậm nét, hướng tới những gì dung dị mà bền bỉ.
“Năm xưa cũng con đường này
Gặp em vừa tan giờ học
Tóc kết đuôi sam nhún nhảy
Nụ cười sáng cả nương khoai”.
Người đẹp trong thơ Nguyễn Hồng Vinh dù là ở góc độ nào, lứa tuổi nào cũng đều có những phẩm chất, những nét chấm phá mang đến vẻ đẹp cả nhan sắc và tâm hồn. “Nàng thơ” ấy, thi nhân ấy nên bao giờ trong thơ ông cũng là những câu chuyện, những tâm tình hết sức chiêm nghiệm, mang đầy tính nhân sinh.
Điều đặc biệt là, dù chỉ thoáng qua hay đậm nét, ta đều có thể thấy tác giả đều gửi gắm những mong mỏi, những hy vọng về tương lai tươi sáng cho những nhân vật của mình. Bên cạnh đó, dù ở bất cứ hoàn cảnh, điều kiện nào, trước những vấn đề của thời sự, xã hội, nhà thơ đều mang đến một cái nhìn lạc quan, tươi tắn và tin tưởng về một cuộc sống tốt đẹp phía trước.
Chính bởi vậy, ở đây ta thấy sự sâu sắc trong từng vần thơ của thi sĩ Nguyễn Hồng Vinh. Làm thơ ở nhiều thể loại, nhiều đề tài, Hồng Vinh viết nhanh nhưng không dễ dãi. Nắm chắc từng cách sử dụng vần điệu, câu từ của ông hướng đến dễ hiểu, bình dị nhưng chứa đựng nhiều tầng ý nghĩa. Đặc biệt, do tâm hồn thơ khoáng đạt, do tính nhân văn, do niềm lạc quan của tác giả, mỗi kết bài thơ luôn luôn:
“Vần thơ anh như triều dâng ráng đỏ
Theo nhau ra biển khơi
Thành nhạc vút “Bên trời”!…
Người làm thơ giỏi cả bài có một vài câu đáng nhớ đã là điều đáng quý. Với Hồng Vinh, có một quy luật gần như bất biến, đó là câu kết nào của nhà thơ cũng đầy sức nặng với nhiều tầng ý nghĩa, nâng cánh cho cả bài thơ bừng sáng và ghim vào lòng người đọc một dư âm ngân nga mãi không thôi.
Đó có thể là một niềm ao ước, một tiếng gọi buông lơi mà ai cũng thấy day dứt, khắc khoải:
“Giá kim đồng hồ quay ngược
Em ơi!”
Hay những ý nghĩa đối lập khiến người đọc phải ngẫm nghĩ:
“Kìa sông chảy xuôi, cá lội ngược
Đôi mình như mắc lưới tình duyên”
Hoặc gợi nên nhiều liên tưởng:
“Chim rừng trong tổ ngủ say
Con tim thầm thĩ tương lai!”...
Và cả những tự vấn hết sức cồn cào hỏi ngược lại lòng mình:
“Ngọt ngào trộn hòa cay đắng
Vậy sao ngòi bút dửng dưng?!”.
Còn đó rất nhiều điều thú vị ẩn chứa đằng sau từng con chữ mà Nguyễn Hồng Vinh chắt chiu gửi đến cuộc đời.
Báo Tuổi trẻ Thủ đô trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc…
QUẢ THANH TRÀ
Nhớ quả Thanh Trà ngọt lịm
Tan vào đầu lưỡi ngất ngây
Trường Sơn hành quân khô khát
Ước gì cây ấy ở đây!
Một thời hoa niên ngày ấy
Em ngồi đọc sách dưới cây
Mái tóc bay bay trong nắng
Đôi mắt bồ câu xa xăm...
Năm châu anh trải bao miền
Qua vùng Chà là xứ nóng
Sa mạc bụi mù cát cuốn
Nhớ sao Thanh Trà quê hương...
Đời người gắn một dòng sông
Bên một hàng cây trùm bóng
Anh qua bao miền tối - sáng
Thanh Trà mát mãi trong Tâm...
Cata, tháng 10/2018
THAO THỨC
“Tháng giêng như cặp môi gần”*
Ai vẫn thao thức đêm đêm
Đón ngọn gió xuân nồng ấm
Tỉnh ra mới biêt hư không!!!
Đời là hư - thực đan xen
Với người mộng mơ năm tháng
Ngọt ngào trộn hòa cay đắng
Vậy sao ngòi bút dửng dưng?!
(* Câu thơ của Xuân Diệu)
THỔI GIÓ NGÀN CÂY
Tặng H.Đ
Đã hửng lên ngày nắng sánh
Con chữ đua nhau bay bay
Em chập chờn trang viết muộn
Lửa lòng - thổi gió ngàn cây…
Tháng 3/2022
MONG
Năm xưa cũng con đường này
Gặp em vừa tan giờ học
Tóc kết đuôi sam nhún nhảy
Nụ cười sáng cả nương khoai
Nay mong nhanh đến tháng Hai
Được sánh đôi đi bên thác
Khẽ khàng em ngân tiếng hát
Chim rừng trong tổ ngủ say
Con tim thầm thĩ tương lai!...
Tháng 2/2021
NHẢ TƠ
Ngỡ em nhả tở từ kiếp trước
Để anh ám ảnh một kiếp tằm
Kìa sông chảy xuôi, cá lội ngược
Đôi mình như mắc lưới tình duyên
Tháng 9/2020
NHỚ CÀ PHÊ PHỐ
Tặng Phan Tiến Dũng
Phố xa
Anh ngóng đợi từng phút
Café nhỏ giọt
Em xa hút...
Từ ngày trở về
Anh lẻ bóng
Nuối tiếc ngày xưa trong cõi lặng
Giá kim đồng hồ quay ngược
Em ơi!
Tháng 2/2022
CỎ VÀ ANH
Tặng Kim Hoa - Sĩ Đại
Cỏ đã bén xanh một thời
Và đã héo vàng một thuở?
Không! Cỏ sinh để mà xanh
Héo vàng để thêm mượt lá!
Anh lên Tây Bắc
Những vạt cỏ mềm đắm sương
Tóc xõa bay chiều gió lượn
Suối ơi, đừng giấu đôi chân
Hạ lưu, bóng ngọc ngà, anh đợi!
Thuở mười sáu
Bên dòng sông Lam
Con nước đầy vơi theo em nỗi nhớ
Vần thơ anh như triều dâng ráng đỏ
Theo nhau ra biển khơi
Thành nhạc vút Bên Trời *
Tháng 8/2022
(*Tập thơ BÊN TRỜI của Trần Kim Hoa được nhận giải thưởng Hội Nhà văn Hà Nội năm 2021)
Ngọn gió xanh
Tặng Mai Văn Phấn
Hương hoa nào chẳng dễ yêu
Thơ Anh viết - ngọn gió chiều ngả nghiêng
Em ngồi say ngắm cảnh buồm
Chở thơ Anh đến tận miền tương tư
Đi xa rồi cũng trở về
Nghe thơ Anh gọi trăng hè lên mau
Quên đi sương nắng dãi dầu
Tan đi cả những nỗi đau nhân tình
Thơ Anh đánh thức Bình minh
Hoa Xuân nở rực bên mình bên ta
Hết rồi khờ khạo ngu ngơ
Đời em thêm sắc nên thơ từng ngày…
(Nhân đọc “Hai đầu mùa xuân”, báo HPCT 16/2/2023)