Thảo luận cơ chế đặc thù cho dự án điện hạt nhân Ninh Thuận

Cần cơ chế, chính sách đặc thù

Ngày 17.2, tiếp tục Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội khóa XV, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc thù đầu tư xây dựng dự án điện hạt nhân Ninh Thuận.

Phát biểu thảo luận, đại biểu Trần Quốc Nam, Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận cho biết, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, toàn bộ công tác giải phóng mặt bằng của 2 nhà máy phải hoàn thành trong năm 2025 để bàn giao đất sạch cho chủ đầu tư.

Tỉnh đã và đang tiến hành các công việc với tinh thần “việc gì làm được thì làm ngay, không chờ đợi” quyết tâm hoàn thành các nhà máy theo chỉ đạo của Trung ương và Thủ tướng. Tuy nhiên, ông Nam nhìn nhận, giải phóng mặt bằng thường là khâu khó, mất nhiều thời gian. Nếu thực hiện theo đúng quy định của luật thì chắc chắn một năm không thể hoàn thành. Do đó, để dự án hoàn thành đúng tiến độ, bên cạnh 7 chính sách đặc thù mà Chính phủ đã đề nghị, tỉnh Ninh Thuận đề xuất được bổ sung thêm 5 chính sách, cơ chế liên quan giải phóng mặt bằng, di dời bồi thường và hỗ trợ người dân vùng dự án.

Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận nhấn mạnh việc đầu tư nhà máy điện hạt nhân sẽ thật sự an toàn, bà con vùng dự án di dời sẽ có cuộc sống tốt đẹp nếu các cơ chế, chính sách mà tỉnh đề xuất được chấp thuận.

Theo ông Dương Khắc Mai (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Nông), bên cạnh những lợi ích tiềm năng và các mặt tích cực, dự án còn phải đối mặt nhiều rủi ro, thách thức. Do đó, để dự án thực hiện được thành công, ông Mai đề nghị Chính phủ cần chỉ đạo các cơ quan liên quan nghiên cứu, đánh giá đầy đủ, toàn diện các rủi ro, có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về mọi mặt, có chính sách quản lý và giải pháp trước mắt lẫn lâu dài bảo đảm chặt chẽ, minh bạch, hiệu quả và bền vững.

Không cầu toàn nhưng cũng không nóng vội

Giải trình làm rõ thêm các vấn đề đại biểu nêu, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, đây là dự án có công nghệ phức tạp và chỉ một số ít quốc gia sở hữu, nhu cầu vốn đầu tư rất lớn. “Do tính chất phức tạp của dự án và lần đầu tiên được xây dựng ở nước ta nên để bảo đảm mục tiêu hoàn thành trong năm 2030-2031, rất cần có các cơ chế, chính sách đặc thù, đủ mạnh như trong dự thảo Nghị quyết để đẩy nhanh tiến độ và rút ngắn thời gian thực hiện” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.

Đề cập tới phạm vi điều chỉnh, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, Chính phủ chỉ đề xuất cơ chế, chính sách đặc thù thuộc thẩm quyền của Quốc hội được áp dụng cho 5 nhóm công việc, bao gồm: Lựa chọn nhà đầu tư và nhà thầu; chuẩn bị và thực hiện đầu tư; cơ chế tài chính và thu xếp vốn đầu tư; tiêu chuẩn, quy chuẩn, hướng dẫn kỹ thuật và định mức, đơn giá và di dân, tái định cư, bảo đảm an sinh xã hội khu vực của dự án... Về thời điểm thông qua Nghị quyết, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, Chính phủ đề nghị Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết về các cơ chế, chính sách đặc thù cho dự án điện hạt nhân Ninh Thuận ngay tại Kỳ họp này để làm cơ sở triển khai thực hiện, tận dụng các điều kiện thuận lợi, tinh thần và khí thế tiến công, vượt khó, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các công việc quan trọng ban đầu của dự án.

“Với tinh thần cầu thị, khẩn trương nhưng không nóng vội, sau phiên thảo luận, chúng tôi cam kết phối hợp chặt chẽ với cơ quan thẩm tra, quán triệt chỉ đạo của lãnh đạo cấp cao, nghiên cứu kỹ lưỡng và tiếp thu tối đa ý kiến đại biểu Quốc hội. Dự thảo Nghị quyết sẽ được hoàn thiện, trình Quốc hội thông qua vào cuối kỳ họp, tạo cơ sở để triển khai dự án” - Bộ trưởng khẳng định. Trong quá trình triển khai dự án, nếu phát sinh các vấn đề mới hoặc phải sửa đổi, bổ sung những cơ chế, chính sách này, Chính phủ tiếp tục nghiên cứu để đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.