Hà Giang: Phát triển cây hoa tam giác mạch theo hướng hàng hóa

Xuất phát từ những lợi ích về kinh tế và xã hội do cây hoa tam giác mạch mang lại, trong những năm qua, tỉnh Hà Giang đã đẩy mạnh phát triển cây hoa tam giác mạch theo hướng hàng hóa, nhất là vào các dịp lễ hội hoa tam giác mạch hàng năm. Hiện cây hoa tam giác mạch đã trở thành thương hiệu và là biểu tượng của ngành du lịch Hà Giang. Sau các mùa lễ hội, hạt của cây tam giác mạch được đồng bào thu hoạch để chế biến thành các sản phẩm tiêu dùng và xuất bán sang Nhật Bản.

Khánh du lịch tham quan cánh đồng Hoa tam giác mạch tại xã Phỗ Cáo huyện Đồng Văn, Hà Giang

Công viên địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn của Hà Giang có diện tích 2.356,8km², được trải dài trên 4 huyện Mèo Vạc, Đồng Văn, Yên Minh và Quản Bạ. Cao nguyên đá Đồng Văn là nơi sinh sống của 17 dân tộc thiểu số (chủ yếu là dân tộc Mông, Na Chí, Pu Péo, Sán Dìu, Lô Lô, Hoa, Nùng, Giấy...). Hiện nay 4 huyện vùng cao nguyên đá của Hà Giang nằm trong diện huyện nghèo được thụ hưởng các chính sách theo Nghị quyết 30a của Chính phủ.

Cây hoa tam giác mạch được đồng bào các dân tộc thiểu số vùng cao nguyên đá gieo trồng từ lâu đời để dùng làm lương thực khi giáp hạt. Ngoài ra, hoa của loại cây này có vẻ đẹp tinh khôi tạo nên sức hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước (từ màu trắng đến phớt hồng, hồng đậm hay hồng tím).

Trong những năm vừa qua, thực hiện chủ trương của tỉnh, các cấp chính quyền cơ sở tại 4 huyện vùng cao nguyên đá đã vận động nhân dân gieo trồng cây hoa tam giác mạch để làm cảnh quan du lịch và được hỗ trợ về giống, phân bón. Do làm tốt công tác chăm bón nên các diện tích tam giác mạch cũng sinh trưởng tốt và cho hoa đẹp hơn bình thường.

Trong các dịp diễn ra lễ hội hoa tam giác mạch, tỉnh Hà Giang đã thu hút hàng nghìn lượt khách du lịch đến thăm quan, chụp ảnh, với mức thu bình quân 10 nghìn đồng/1 du khách. Trung bình mỗi ngày một vườn hoa tam giác mạch thu về từ 2 - 2,5 triệu đồng, cá biệt có ngày đông khách có vườn thu về trên 5 triệu đồng.

Chị Đặng Thị Sâm, xã Quyết Tiến huyện Quản Bạ cho biết: Cây hoa tam giác mạch rất dễ trồng, chỉ cần vãi hạt là cây lên được, không phải tốn công chăm sóc và hầu như không bị sâu bệnh phá hoại nhưng lại cho thu nhập cao hơn nhiều so với cây ngô. Bên cạnh đó, khi trồng tam giác mạch để phục vụ cho lễ hội lại được địa phương hỗ trợ về giống và phân bón. Lượng khách du lịch tăng nhiều nên thu nhập từ cây hoa tam giác mạch cũng khá lớn, có ngày thu được trên 4,0 triệu đồng.

Ngoài gia đình chị Đặng Thị Sâm ở huyện Quản Bạ còn có hàng trăm hộ gia đình tại các xã của huyện Đồng Văn, Yên Minh và Mèo Vạc có nguồn thu từ hoa tam giác mạch với mức thu bình quân mỗi ngày từ 1,7 - 2,0 triệu đồng.

Trong những năm qua, hạt của cây tam giác mạch đã được xuất bán sang thị trường Nhật Bản để sản xuất các sản phẩm tiêu dùng và mỹ phẩm. Bên cạnh việc phục vụ phát triển du lịch cho du khách thăm quan chụp ảnh và tạo cảnh quan trên vùng cao nguyên đá, hạt của cây tam giác mạch còn được dùng làm bánh, sản xuất kẹo…. Ngoài ra, hạt của cây tam giác mạch còn được xay nhỏ và phối trộn với bột ngô để làm rượu và loại rượu nấu từ bột tam giác mạch đã trở thành đặc sản của vùng cao nguyên đá Đồng Văn.

Vì vậy, cây hoa tam giác mạch không chỉ tạo vẻ đẹp trong cảnh quan du lịch và là cây lương thực lâu đời mà đã thực sự trở thành cây trồng thế mạnh mang lại nguồn thu nhập cao, góp phần xóa đói, giảm nghèo cho đồng bào các dân tộc trên vùng cao nguyên đá Đồng Văn của Hà Giang.