Tháo gỡ thủ tục, tăng nguồn cung nhà ở xã hội

Dự án đăng ký nhiều nhưng triển khai rất ít

Dự án NƠXH Lê Thành Tân Kiên tại huyện Bình Chánh, TPHCM được lên kế hoạch hoàn thành vào năm 2026, cung cấp ra thị trường 1.445 căn NƠXH theo hình thức cho thuê 49 năm, với diện tích trung bình từ 45-50m2.

Mặc dù chủ đầu tư mất hơn 5 năm để theo đuổi thủ tục pháp lý, đã khởi công vào tháng 8.2024, nhưng cho đến nay dự án vẫn là bãi đất trống. Nguyên nhân chính là do quy trình phê duyệt quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500 và cấp phép xây dựng kéo dài quá lâu.

Nhiều dự án NƠXH khác tại TPHCM cũng trong hoàn cảnh tương tự. Đơn cử như dự án NƠXH MR1 thuộc Khu dân cư Tân Thuận Tây (quận 7) được Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng Xuân Mai Sài Gòn động thổ cách đây 2 năm. Theo kế hoạch, dự án sẽ cung cấp hơn 700 căn hộ cho khoảng 1.400 người lao động có thu nhập trung bình. Tuy nhiên, hiện tại dự án vẫn chưa thể triển khai.

Năm 2024, UBND TPHCM cũng đã tổ chức Hội nghị Xúc tiến đầu tư xây dựng NƠXH. Có 21 doanh nghiệp đã đăng ký đầu tư xây dựng NƠXH tại quỹ đất do doanh nghiệp tự tạo lập với khoảng 52.000 căn hộ.

Trong đó, 9 doanh nghiệp đăng ký đầu tư tại địa chỉ đất thuộc quyền sử dụng của doanh nghiệp, với khoảng 40.000 căn hộ; 12 doanh nghiệp còn lại đăng ký, cam kết tìm quỹ đất trên địa bàn thành phố để xây NƠXH, với khoảng 12.000 căn hộ.

Sở Xây dựng TPHCM khi đó cũng công bố danh mục 7 dự án mời gọi đầu tư, với khoảng 8.000 căn hộ. Cộng gộp với 10.000 căn hộ dự kiến đầu tư thì TPHCM có thể phát triển được khoảng 70.000 căn NƠXH đến năm 2030, đáp ứng chỉ tiêu theo đề án 1 triệu căn NƠXH của Chính phủ.

Thế nhưng, từ tính toán đến thực tế là một quãng đường dài, khi tới nay, chỉ một số doanh nghiệp bắt tay vào triển khai, số khác kế hoạch vẫn… nằm trên giấy hoặc mới trong giai đoạn tìm hiểu đầu tư do bị vướng pháp lý.

Kỳ vọng vào chính sách mới

Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM - cho rằng, việc thực hiện chính sách NƠXH đang có những vướng mắc. Dẫn chứng từ TPHCM, được giao thực hiện 100.000 căn NƠXH, nhưng giai đoạn 2021-2024 mới thực hiện hơn 6.000 căn, có nghĩa là mới đạt 6%.

Ông Châu cũng kỳ vọng, với các chính sách trong nghị quyết của Quốc hội, sẽ rút ngắn thời gian làm thủ tục NƠXH. Chẳng hạn cơ chế giao chủ đầu tư và chấp thuận chủ trương đầu tư không thông qua đấu thầu sẽ rút ngắn được thời gian mà trước đây doanh nghiệp phải mất từ 1-3 tháng.

Dù vậy, ông Châu cũng kiến nghị: "Làm sao cho người mua NƠXH được vay với lãi suất 4,8% như trước đây, chứ bây giờ 6,6% là quá cao và được vay trong vòng 25 năm".

Lãnh đạo TPHCM cũng thừa nhận, trong quá trình làm các dự án NƠXH, thành phố còn gặp nhiều vướng mắc, khó khăn về nguồn lực, về thủ tục đầu tư, quy hoạch, cấp giấy phép xây dựng, phòng cháy, chữa cháy, thủ tục lựa chọn nhà đầu tư, xác định giá bán NƠXH… Tuy nhiên, các cơ chế đặc thù như tại nghị quyết 201 sẽ giúp tháo gỡ các khó khăn.

Các chính sách đặc thù về cấp giấy phép xây dựng, miễn giấy phép xây dựng, chỉ định thầu rút gọn theo quy định của pháp luật về đấu thầu cũng sẽ giúp thành phố đẩy nhanh hơn tiến độ đầu tư NƠXH trong thời gian tới.

Thành phố sẽ tập trung làm việc với các chủ đầu tư dự án có quy mô lớn trên 1.000 căn, tháo gỡ các khó khăn vướng mắc cho các dự án để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án sớm hoàn thành đưa vào sử dụng.