Chưa thể bỏ cách thức điều hành theo hạn mức tín dụng

Dư nợ tín dụng trên GDP của Việt Nam đang ở mức cảnh báo

Trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn nhóm vấn đề thứ nhất thuộc lĩnh vực ngân hàng tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, sáng 11/11, Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội Đỗ Đức Hồng Hà đã đặt câu hỏi với Ngân hàng Nhà nước (NHNN) về vấn đề dỡ bỏ điều hành hạn mức tăng trưởng tín dụng.

Trả lời câu hỏi của Đại biểu, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, sau khi chất vấn vào tháng 5/2022, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 62/2022/QH15. Theo đó, NHNN đã tổ chức đánh giá, rà soát, phân tích rất kỹ lưỡng về tình hình thực trạng của nền kinh tế Việt Nam hiện nay cũng như là hệ thống các tổ chức tuyển dụng. Đồng thời, NHNN cũng tổ chức các buổi tọa đàm, tham vấn với sự tham gia của chuyên gia kinh tế, đại biểu Quốc hội.

Trong quá trình phân tích, đánh giá, NHNN thấy rằng, xét về bối cảnh, điều kiện hiện nay, chưa thể bỏ cách thức điều hành theo hạn mức tín dụng, bởi vì với thực trạng nền kinh tế phụ thuộc rất lớn vào vốn của hệ thống ngân hàng. “Nếu chúng ta không kiểm soát mà mỗi một tổ chức tín dụng tăng trưởng tín dụng đến vài chục phần trăm như những năm trước đây thì cũng sẽ tiềm ẩn những rủi ro”, Thống đốc cho hay.

Hiện nay, Ngân hàng Thế giới (World Bank), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) hay các tổ chức định chế tài chính và các chuyên gia quốc tế, khi phân tích, cũng đều cho rằng, dư nợ tín dụng trên GDP của Việt Nam đang ở mức cảnh báo. Cho nên, NHNN đã báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ là chưa thể bỏ được cách thức điều hành hạn mức tăng trưởng tín dụng.

Dù chưa bỏ hạn mức tín dụng, NHNN đã linh hoạt hơn và cũng đã có những giải pháp để có thể là đáp ứng được nhu cầu tín dụng.

Thứ nhất, NHNN đánh giá và cấp hạn mức tín dụng này theo đánh giá xếp loại của cơ quan thanh tra, giám sát NHNN để thấy rằng các tổ chức tín dụng nào có khả năng mở rộng tín dụng nhưng vẫn đi đôi với kiểm soát rủi ro.

Thứ hai, NHNN cân nhắc đối với những mục tiêu ưu tiên của Chính phủ trong từng giai đoạn. Ví dụ, như ưu tiên đối với các lĩnh vực như là nông nghiệp, nông thôn hay là ưu tiên xuất khẩu và những lĩnh vực kiểm soát rủi ro như thị trường bất động sản hay đầu tư vào kinh doanh chứng khoán… Khi đó, NHNN sẽ có những điểm cộng, điểm trừ.

Đến cuối năm 2023, NHNN đã thực hiện thông báo tăng trưởng tín dụng của cả năm 2024 cho tất cả các tổ chức tín dụng với chỉ tiêu định hướng là khoảng 14-15%. Theo đó, NHNN đã thông báo đến chỉ tiêu này ngay từ đầu năm tới toàn hệ thống. Đến tháng 8/2024, NHNN đã chủ động điều chỉnh hạn mức cho các tổ chức tín dụng tăng trưởng tín dụng vượt 80% mức tăng trưởng đã được thông báo.

10 tháng, tăng trưởng tín dụng đạt trên 10%

Cập nhật số liệu về tăng trưởng tín dụng, Thống đốc chia sẻ, đến ngày 31/10, dư nợ tín dụng đối với nền kinh tế ước tăng 10,08%, nếu như so với con số khoảng 15% nghe có vẻ thấp. Tuy nhiên, tăng trưởng tín dụng cuối tháng 10 này so với cùng kỳ năm ngoái đã tăng 16,5% và thường tăng trưởng tín dụng tăng cao trong những tháng cuối năm, đặc biệt là 2 tháng cuối năm.

“Chúng tôi thống kê tăng trưởng tín dụng 2 tháng cuối năm của các năm gần đây thì tăng khá cao, có những năm tăng 4-5%, do tính chất mùa vụ, nhu cầu nhập khẩu những hàng hóa, thiết bị phục vụ Tết Nguyên đán và chủ yếu những khoản vay ngắn hạn để mua hàng, cung ứng. Chúng tôi cho rằng khả năng có thể đạt được khoản 15%”, Phó Thống đốc cho hay.

Với lo ngại về tình trạng nợ xấu nếu đẩy mạnh tín dụng, Thống đốc NHNN cho rằng, nợ xấu ngân hàng ngày càng khó có thể kiểm soát nếu nguyên nhân của nợ xấu là những yếu tố khách quan và yếu tố từ doanh nghiệp. Còn về các tổ chức tín dụng, NHNN chỉ đạo các phải tăng cường các biện pháp kiểm soát nợ xấu bằng cách khi cho vay thì thẩm định, đánh giá khả năng trả nợ của khách hàng hay cho vay đối với những lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro thì phải hết sức thận trọng và cân đối nguồn vốn của mình.

Về phía các doanh nghiệp và người dân, cần tăng cường các khả năng về tài chính cũng như cơ cấu lại cách thức hoạt động quản trị, đặc biệt là quản trị dòng tiền của doanh nghiệp.